Từ xưa đến nay, hoành phi câu đối đã trở nên rất quen thuộc và trở thành một nét văn hóa tâm linh không thể thiếu trong văn hóa Việt. Từ những không gian tâm linh cộng đồng như đình, chùa, đền, miếu đến nơi thờ tự tổ tiên của mỗi gia đình hay dòng họ chúng ta đều có thể bắt gặp những bức hoành phi câu đối. Cùng Đúc Đồng Mỹ Nghệ tìm hiểu về nét văn hóa tâm linh đậm đà bản sắc dân tộc trong nội dung bài viết dưới đây.
Xưa kia nhà ai có việc hệ trọng như mừng nhà mới, vinh quy bái tổ, chúc thọ thầy mẹ, người theo Nho học thường tặng nhau đôi câu đối. Câu đối thường được treo ở đôi cột nằm tại gian nhà giữa của ngôi nhà ba gian truyền thống. Còn hoành phi thường treo ngay xà ngang gian giữa ở phía trên câu đối tạo nên sự cân bằng vuông vức như một xã hội có khuôn phép, nề nếp, đạo ly, kỳ cương.
Hoành phi, câu đối luôn đi thành bộ, thành một chỉnh thể. trong lối chơi chữ, đằng sau những nét chữ ẩn chứa cả một giá trị đạo đức, tinh thần, xã hội gia phong của một xã hội ngàn xưa cổ kính. Không chỉ lưu giữ những giá trị đẹp về truyền thống văn hóa, những bức hoành phi câu đối còn là cách mà ông cha ta lưu truyền những lời răng dạy cho các thế hệ con cháu mai sau về truyền thống tổ tiên, đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt.
Hoành phi câu đối thường được lưu truyền qua nhiều thế hệ và được con cháu, những người có trách nhiệm trông nom thờ phụng coi như một gia bảo của gia đình, họ tộc. Dù không thể hiểu được hết những ý nghĩa nhưng khi nhìn vào con cháu đời sau vẫn có thể hiểu được những giá trị truyền thống của gia đình, của dòng họ hay của cả một dân tộc thông qua những bức hoành phi câu đối.
Xem thêm: 1002 mẫu hoành phi câu đối bằng đồng trang trí nhà thờ họ đẹp nhất
Về quy chuẩn của một bức hoành, phi câu đối thì ngay từ cái tên gọi người ta cũng có thể mường tượng được. Hoành phi thường được làm vuông vức, treo ngang, trên hoành phi chỉ đề 3 đến 5 chữ. Câu đối là đôi câu đối được treo cân xứng, đối xứng với nhau. Những câu đối thường ngắn nhất là 8 chữ và nhiều nhất cũng chỉ tầm 20 chữ.
Tuy không có quy định cụ thể là bao nhiêu chữ nhưng khi đề chữ lên hoành phi câu đối cũng phải đảm bảo những chuẩn mực nhất định. Chữ đối trên hoành phi phải thể hiện được sự tự hào, công đức của tổ tiên, của những người có công. Chữ trên đôi câu đối phải tương xứng với nhau và nghĩa của các chữ phải đối nhau.
Ý nghĩa của chữ trên hoành phi câu đối được ví như con đường của đạo lý, mách bảo mọi cá nhân về đạo làm người. Ví dụ như trên hoành phi của nhiều gia đình dòng tộc thường đề chữ ” Đức Lưu Quang” ý chỉ đức độ tổ tiên truyền lại còn sáng mãi.
Về câu đối, hiện nay kho tàng câu đối Hán Nôm của Việt Nam có đến vài ngàn đôi câu đối. Mỗi đôi câu đối lại mang một ý nghĩa nhân văn sâu sắc khác nhau. Tuy nhiên ý nghĩa của nó cũng không nằm ngoài việc ca ngợi công đức tổ tiên, mong muốn những điều may mắn tốt đẹp, bình an sẽ đến với mọi người, thể hiện về sự tự hào về gia đình, dòng họ và cả dân tộc Việt.. Đồng thời là cũng là lời răn dạy sâu sắc, mang tính giáo dục cao cho các thế hệ trẻ về văn hóa và truyền thống của người Việt.
Hoành phi câu đối phát triển ngày càng mạnh, khách hàng chủ yếu là trong nước nhưng vẫn không thiếu khách hàng ngoài nước là các kiều bào ta ở nước ngoài xây dựng chùa đền đặt hàng đưa sang. Hoành phi câu đối phát triển rất đa dạng về mẫu mã, chủng loại, vật liệu, kích thước và cả ý nghĩa.
Hoành phi câu đối có thể làm từ gỗ sơn son thiếp vàng, cũng có thể là những bức hoành phi câu đối bằng đồng, hay đơn giản là được viết trên giấy đỏ… Nhưng đáng kể đến là những sản phẩm hoành phi câu đối bằng đồng, không chỉ bền đẹp mà ẩn trong nét đẹp đó là cả một tinh hoa về nghệ thuật đúc đồng truyền thống của người Việt.
Hoành phi câu đối bằng đồng thường được chạm trổ thủ công. Chữ đề trên hoành phi câu đối có thể là chữ Hán, chữ Nho hoặc chữ Quốc Ngữ. Tuy chữ Hán đã trở thành ngữ tử trong ngôn ngữ giao tiếp của người Việt nhưng nó vẫn có giá trị cao về mặt văn hóa, bởi vậy hoành phi câu đối bằng đồng chữ Hán vẫn được ưa chuộng hơn cả.
Hoành phi, câu đối được sử dụng rộng rãi để bày trí trong các chùa, đền, không gian thờ cúng của gia đình hay dòng họ. Nó đã và đang lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo và lâu bền của gia đình, dòng họ và cả một dân tộc. Chính vì thế, việc áp dụng các biện pháp bảo tồn hoành phi, câu đối là việc làm cần thiết và là trách nhiệm của mỗi gia đình, mỗi dòng họ, mỗi người con của dân tộc Việt.
Xem thêm: Địa chỉ chạm trổ hoành phi câu đối bằng đồng đẹp tại Sài Gòn theo yêu cầu
Copyright 2017 ducdongmynghe.vn. All Right Reserved. dodongdaiphat2015@gmail.com
Bản quyền thuộc ducdongmynghe.vn
